Керү
Парольне алмаштырырга
Парольне алмаштырырга

Парольне онытсагыз, E-Mail адресыгызны кертегез. Парольне алмаштыру өчен кирәкле мәгълүмат E-Mail адресына җибәреләчәк.

Шәхси кабинетка керү
Техник ярдәм күрсәтүгә хәбәр җибәрү
Авторизуйтесь, чтобы отправить сообщение в техническую поддержку
Сообщить об ошибке
Авторизуйтесь, чтобы отправить сообщение об ошибке
Размер:
AAA
Цвет: CCC
Изображения Вкл.Выкл.
Обычная версия сайта
16.08.2022, 14:51

Мәктәпкә әзерлек: баланы ничек будильниксыз уянырга өйрәтергә һәм укуга кызыксындыру уятырга

Белем бирү процессына ничек стрессыз һәм ашыгуларсыз кайтырга кирәклеге турында психолог Лилия Сафина һәм педагог Илмира Абдуллина сөйләде.

Фото: Денис Гордийко

(Казан шәһәре KZN.RU, 16 нчы август, Юлия Летникова). Казан укучылары өчен яңа уку елы якынлаша. Җәйге каникуллардан соң, стрессыз һәм ашыгуларсыз мәгариф процессына әйләнеп кайту балалар өчен дә, ата-аналар өчен дә җиңел түгел. KZN.RU порталы корреспонденты белән әңгәмә вакытында уку барышына әзерлек буенча киңәшләрне «Доверие» балаларга һәм яшьләргә психологик-педагогик ярдәм күрсәтү үзәгенең «Сердәш» хезмәте белгече Лилия Сафина һәм Казан шәһәре Идел буе районының 83 нче лицееның башлангыч сыйныфлар укытучысы, Татарстан Республикасының атказанган укытучысы Илмира Абдуллина бирделәр.

15 минутка иртәрәк йокларга ятыгыз һәм 15 минутка иртәрәк уяныгыз

Уку көннәренә җайлашу яңа көн режимына ияләшергә туры килмәгәннәрдә җиңелрәк уза. «Бу будильник белән балалар йокысын өзәргә кирәк дигән сүз түгел, бала вакытында йокыга китсен өчен, кичке эшләрне оештырырга кирәк», – дип билгеләп үтә психолог Лилия Сафина. «Йокыга 15 минутка иртәрәк әзерләнә башлагыз һәм 15 минутка иртәрәк уяныгыз, – дип киңәш итте үз чиратында педагог Илмира Абдуллина. – Шул ук вакытта укучы 8 сәгатьтән дә ким йокламаска тиеш».

Тормышыгызга кагыйдәле уеннар кертегез

Мәктәп тормышының үзенчәлекләреннән берсе – кагыйдәләр, шуңа күрә укуга әзерлек вакытында кагыйдәле уенны көндәлек тормышка кертү бик тә файдалы. «Аларны ата-аналарга һәм балаларга бергәләп үзләштерергә кирәк, чөнки кагыйдәләр – һәркем өчен дә бер үк», - ди Лилия Сафина. Бу очракта шахмат, шашка кебек уеннар ярдәм итә ала. Иң мөһиме – балаларга кагыйдәләрне үтәүне, көндәшеңә һәм судьяга карата хөрмәт күрсәтүне, җиңү һәм җиңелүне кабул итүне күрсәтү.

Өстәмә стресс ясамагыз һәм баланы тыңлагыз

Үзләренең хәвефләнүләре һәм борчылулары, юк-барга артык игътибар бирүләре белән әти-әниләр адаптациядә ярдәм итә алмыйлар. «Әти-әнидән игътибар күрсәтү, аңлау һәм тыныч булу сорала, инициативаны тоткарламаска һәм тәртипне контрольдә тотмаска кирәк», – ди психолог.


Үз балаларыгызның үзенчәлекләрен белгән очракта, мәктәптәге барлыкка килә алган авырлыкларны кисәтеп була. Әйтик, кайбер балаларга укытучыларның исемнәрен, кабинетларның һәм бәдрәфләрнең урнашу урыннарын истә калдыруда ярдәм кирәк. Яңа сыйныф белән танышу – шулай ук үзгә очрак, монда да игътибар һәм ярдәм кирәк булачак.

Бала үзенең мәктәпкә барасы килмәвен җиткерә икән, психолог укучыны тыңларга һәм аңа сораулар бирергә киңәш итә. «Бу баланың өйдә калырга теләвенең сәбәбе нәрсәдә булуын аңларга ярдәм итәчәк – конфликт, курку, протест, чакыру, үҗәтлек, чикләрне тикшерү», – дип аңлата Л.Сафина.

Эшчәнлек төрләрен алмаштырыгыз һәм баланы мактагыз

Бала укыган вакытта азрак арысын өчен, психолог эшчәнлек төрләрен үзгәртергә киңәш итә. «Эшчәнлекне алыштыру гармонияле ритм бирә, ә гадәт кертү процессны оптимальләштерергә ярдәм итә», – дип билгеләде Л.Сафина.

Уку материалын кабатлау өчен вакыт табыгыз, әмма ял турында да онытмагыз

Җәй эчендә үткән материаллар онытыла, һәм бу нормаль күренеш, август аенда мәктәп программасын кабатлау өчен вакыт табарга кирәк. «Белем бирү интернет-платформаларында укучылар үткән темаларны кызыклы һәм заманча форматта искә ала алалар. Биредә укучылар өчен видеороликлар һәм белемнәрне тикшерү системасы ачык», - дип сөйли И.Абдуллина.


Моннан тыш, материалны кабатлау процессына иҗади якын килергә мөмкин, әйтик, төп кагыйдәләр белән матур плакат ясарга яки тематик музейларга барырга була.

Кайсы түгәрәкләргә барырга җыенуыгызны алдан билгеләгез

Август аенда дәрестән тыш чараларны планлаштыру өчен вакыт җитә. Илмира Абдуллина сүзләренә караганда, түгәрәкләр һәм секцияләр укучыларга оешканрак, җыйнак булырга, вакытны дөрес бүлергә һәм аның кадерен белергә ярдәм итә. Моннан тыш, дәрестән тыш чаралар баланың талантларын ачарга булыша, киләчәктә һөнәр сайлаганда зур ярдәм булачак. «Түгәрәкләргә сентябрь аенда языла башлыйлар, әмма дәрестән тыш түгәрәкләрне планлаштырганда чаманы да белергә кирәк. Баланың өй эшен башкаруга ике сәгате һәм ял итәргә тагын ике сәгатькә якын буш вакыты калырга тиеш», – дип киңәш итте И.Абдуллина. Ул шулай ук бүгенге көндә мәктәпләрдә күп санлы түгәрәкләр һәм секцияләр эшләвен, бу вакытны шактый янга калдырырга булышуын җиткерде.

Баланың эш өстәлендә яратуыгызны һәм ярдәм итәргә әзер булуыгызны белдергән сүзләр язып калдырыгыз

Эш өстәле артында балаларга көненә берничә сәгать вакыт үткәрергә туры киләчәк, шуңа күрә уку киңлеген оештыру – мәктәпкә әзерлекнең мөһим аспекты. Илмира Абдуллина ассызыклаганча, эш урыны уңайлы булырга тиеш. Өстәл өстенә магнит такта элеп куярга була, анда биремнәр өстәргә һәм беркетергә, ярату һәм ярдәмгә әзер булуыгызны белдергән сүзләр белән язмалар калдырырга мөмкин.

Фото: Лилия Сафинаның шәхси архивыннан, Казан шәһәре Идел буе районының 83 нче номерлы лицее архивыннан

Барлык яңалыклар

Мәктәпкә әзерлек: баланы ничек будильниксыз уянырга өйрәтергә һәм укуга кызыксындыру уятырга

<p> </p> <div class="detail-picture"> <img src="https://kzn.ru/upload/iblock/75e/DEN_8218-870.jpg"> <p class="detail-picture__caption"> Фото: Денис Гордийко </p> </div> <span style="color: #3d3d3d;">(Казан шәһәре KZN.RU, 16 нчы август, Юлия Летникова). Казан укучылары өчен яңа уку елы якынлаша. Җәйге каникуллардан соң, стрессыз һәм ашыгуларсыз мәгариф процессына әйләнеп кайту балалар өчен дә, ата-аналар өчен дә җиңел түгел. KZN.RU порталы корреспонденты белән әңгәмә вакытында уку барышына әзерлек буенча киңәшләрне «Доверие» балаларга һәм яшьләргә психологик-педагогик ярдәм күрсәтү үзәгенең «Сердәш» хезмәте белгече Лилия Сафина һәм Казан шәһәре Идел буе районының 83 нче лицееның башлангыч сыйныфлар укытучысы, Татарстан Республикасының атказанган укытучысы Илмира Абдуллина бирделәр.</span> <p> </p> <h3> <b><span style="color: #3d3d3d;">15 минутка иртәрәк йокларга ятыгыз һәм 15 минутка иртәрәк уяныгыз</span></b> </h3> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Уку көннәренә җайлашу яңа көн режимына ияләшергә туры килмәгәннәрдә җиңелрәк уза. <i>«Бу будильник белән балалар йокысын өзәргә кирәк дигән сүз түгел, бала вакытында йокыга китсен өчен, кичке эшләрне оештырырга кирәк»,</i> – дип билгеләп үтә психолог Лилия Сафина. <i>«</i><i>Йокыга 15 минутка иртәрәк әзерләнә башлагыз һәм 15 минутка иртәрәк уяныгыз</i>, – дип киңәш итте үз чиратында педагог Илмира Абдуллина. – <i>Шул ук вакытта укучы 8 сәгатьтән дә ким йокламаска тиеш».</i></span> </p> <h3> <b><span style="color: #3d3d3d;">Тормышыгызга кагыйдәле уеннар кертегез</span></b> </h3> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Мәктәп тормышының үзенчәлекләреннән берсе – кагыйдәләр, шуңа күрә укуга әзерлек вакытында кагыйдәле уенны көндәлек тормышка кертү бик тә файдалы. <i>«</i><i>Аларны ата-аналарга һәм балаларга бергәләп үзләштерергә кирәк, чөнки кагыйдәләр – һәркем өчен дә бер үк»,</i> - ди Лилия Сафина. Бу очракта шахмат, шашка кебек уеннар ярдәм итә ала. Иң мөһиме – балаларга кагыйдәләрне үтәүне, көндәшеңә һәм судьяга карата хөрмәт күрсәтүне, җиңү һәм җиңелүне кабул итүне күрсәтү.</span> </p> <h3> <b><span style="color: #3d3d3d;">Өстәмә стресс ясамагыз һәм баланы тыңлагыз</span></b> </h3> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Үзләренең хәвефләнүләре һәм борчылулары, юк-барга артык игътибар бирүләре белән әти-әниләр адаптациядә ярдәм итә алмыйлар. <i>«</i><i>Әти-әнидән игътибар күрсәтү, аңлау һәм тыныч булу сорала, инициативаны тоткарламаска һәм тәртипне контрольдә тотмаска кирәк»</i>, – ди психолог.</span> </p> <p> <span style="color: #3d3d3d;"><img src="https://kzn.ru/upload/iblock/9bd/KZN-1439-870.jpg" class="img-left"> <br> </span> </p> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Үз балаларыгызның үзенчәлекләрен белгән очракта, мәктәптәге барлыкка килә алган авырлыкларны кисәтеп була. Әйтик, кайбер балаларга укытучыларның исемнәрен, кабинетларның һәм бәдрәфләрнең урнашу урыннарын истә калдыруда ярдәм кирәк. Яңа сыйныф белән танышу – шулай ук үзгә очрак, монда да игътибар һәм ярдәм кирәк булачак.</span> </p> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Бала үзенең мәктәпкә барасы килмәвен җиткерә икән, психолог укучыны тыңларга һәм аңа сораулар бирергә киңәш итә. <i>«</i><i>Бу баланың өйдә калырга теләвенең сәбәбе нәрсәдә булуын аңларга ярдәм итәчәк – конфликт, курку, протест, чакыру, үҗәтлек, чикләрне тикшерү»,</i> – дип аңлата Л.Сафина. </span> </p> <h3> <b><span style="color: #3d3d3d;">Эшчәнлек төрләрен алмаштырыгыз һәм баланы мактагыз</span></b> </h3> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Бала укыган вакытта азрак арысын өчен, психолог эшчәнлек төрләрен үзгәртергә киңәш итә. <i>«</i><i>Эшчәнлекне алыштыру гармонияле ритм бирә, ә гадәт кертү процессны оптимальләштерергә ярдәм итә</i>», – дип билгеләде Л.Сафина.</span> </p> <h3> <b><span style="color: #3d3d3d;">Уку материалын кабатлау өчен вакыт табыгыз, әмма ял турында да онытмагыз</span></b> </h3> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Җәй эчендә үткән материаллар онытыла, һәм бу нормаль күренеш, август аенда мәктәп программасын кабатлау өчен вакыт табарга кирәк. </span><i><span style="color: #3d3d3d;">«</span></i><i><span style="color: #3d3d3d;">Белем бирү интернет-платформаларында укучылар үткән темаларны кызыклы һәм заманча форматта искә ала алалар. Биредә укучылар өчен видеороликлар һәм белемнәрне тикшерү системасы ачык», </span></i><span style="color: #3d3d3d;">- дип сөйли И.Абдуллина.</span> </p> <p> <span style="color: #3d3d3d;"><img src="https://kzn.ru/upload/iblock/665/KZN-1441-870.jpg" class="img-left"> <br> </span> </p> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Моннан тыш, материалны кабатлау процессына иҗади якын килергә мөмкин, әйтик, төп кагыйдәләр белән матур плакат ясарга яки тематик музейларга барырга була.</span> </p> <h3> <b><span style="color: #3d3d3d;">Кайсы түгәрәкләргә барырга җыенуыгызны алдан билгеләгез</span></b> </h3> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Август аенда дәрестән тыш чараларны планлаштыру өчен вакыт җитә. Илмира Абдуллина сүзләренә караганда, түгәрәкләр һәм секцияләр укучыларга оешканрак, җыйнак булырга, вакытны дөрес бүлергә һәм аның кадерен белергә ярдәм итә. Моннан тыш, дәрестән тыш чаралар баланың талантларын ачарга булыша, киләчәктә һөнәр сайлаганда зур ярдәм булачак. <i>«</i>Түгәрәкләргә сентябрь аенда языла башлыйлар, әмма дәрестән тыш түгәрәкләрне планлаштырганда чаманы да белергә кирәк. Баланың өй эшен башкаруга ике сәгате һәм ял итәргә тагын ике сәгатькә якын буш вакыты калырга тиеш<i>»,</i> – дип киңәш итте И.Абдуллина. Ул шулай ук бүгенге көндә мәктәпләрдә күп санлы түгәрәкләр һәм секцияләр эшләвен, бу вакытны шактый янга калдырырга булышуын җиткерде.</span> </p> <h3> <b><span style="color: #3d3d3d;">Баланың эш өстәлендә яратуыгызны һәм ярдәм итәргә әзер булуыгызны белдергән сүзләр язып калдырыгыз </span></b> </h3> <p> <span style="color: #3d3d3d;">Эш өстәле артында балаларга көненә берничә сәгать вакыт үткәрергә туры киләчәк, шуңа күрә уку киңлеген оештыру – мәктәпкә әзерлекнең мөһим аспекты. Илмира Абдуллина ассызыклаганча, эш урыны уңайлы булырга тиеш. Өстәл өстенә магнит такта элеп куярга була, анда биремнәр өстәргә һәм беркетергә, ярату һәм ярдәмгә әзер булуыгызны белдергән сүзләр белән язмалар калдырырга мөмкин.</span> </p> <p> <i><span style="color: #3d3d3d;">Фото: Лилия Сафинаның шәхси архивыннан, Казан шәһәре Идел буе районының 83 нче номерлы лицее архивыннан </span></i> </p>