Халык санын алучыларны бәхетсезлек очракларыннан иминиятләштерәләр, ә Росстат вәкилләрен формасы һәм таныклыгы буенча танырга мөмкин булачак.
(Казан шәһәре KZN.RU, 30-нчы июль, Алсу Сафина). Бөтенроссия халык санын алу, инфекция пандемиясенә бәйле рәвештә, 2020 елның октябреннән 2021 елның апреленә күчерелде, масштаблы акция беренче тапкыр цифрлы технологияләр кулланып узачак. Аны уздыруга 360 мең исәпкә алучы һәм 20 мең волонтер җәлеп ителә. Аларның иминлеге ничек тәэмин ителәчәге һәм исәпкә алучыны ничек идентификацияләү турында Кырымда «Россия Сегодня» халыкара мәгълүмат агентлыгы матбугат конференциясендә Росстат җитәкчесе урынбасары Павел Смелов сөйләде.
Бөтенроссия халык санын алу берничә этапта үткәреләчәк. Шулай итеп, 1-нче апрельдән 22-нче апрельгә кадәр интернетта халык санын алу узачак - бу чорда илнең һәр кешесе РФ дәүләт хезмәтләре порталында исәпкә алу кәгазен тутыра алачак. Халык санын алучылар 1-нче апрельдән 26-нчы апрельгә кадәр мәгълүмат җыячак. 27-нче апрельдән 30-нчы апрельгә кадәр контроль тикшерү үткәрү планлаштырыла, аның вакытында россиялеләрдән исәпкә алу кәгазьләрен тутыруның дөреслеген төгәлләштерә алалар.
Шул ук вакытта, П.Смелов сөйләвенчә, илнең кайбер районнарында, анда елның билгеле бер вакытында гына эләгергә мөмкин, аерым алганда, Себердә һәм Ерак Көнчыгышта, халык санын алу 2020 елның 1-нче октябреннән 2021 елның 30-нчы июненә кадәр узачак.
Бөтенроссия халык санын алуны уздырганда цифрлы технологияләрне куллану аңа нәтиҗә ясауны тизләтәчәк. «Беренче нәтиҗәләрне: халык санын, кайбер характеристикаларны - без инде 2021 елның октябрендә үк алачакбыз, - диде Росстат җитәкчесе урынбасары. - Ахыргы нәтиҗәләр 2022 ел ахырында ясалачак». «Без акрынлап, шушы вакыт дәвамында, мәгълүматлар җыелмасын биреп барачакбыз, - дип аңлатты ул. - Чөнки бу бик зур мәгълүмат массивы һәм бик күп кисемнәр булу мөмкинлеге сәбәпле, һәрхәлдә, вакыт кирәк, ләкин узган елгы халык санын алу белән чагыштырганда - азрак».
Халык санын алуны илебездә яшәүчеләр gosuslugi.ru дәүләт хезмәтләренең бердәм порталы яки «Госуслуги» мобиль кушымтасы аша үтә алачак. Шул ук вакытта шәхси кабинетка кергәч, хисап язуы астында, бөтен гаиләне яздырырга мөмкин. Шулай ук күп функцияле үзәкләрдә стационар участоклар оештырылачак.
Исәпкә алу кәгазе үзе электрон рәвештә булачак, аны планшетларга кертәчәкләр, алар белән барлык исәп алучыларны тәэмин итәчәкләр. П.Смелов сүзләренчә, кәгазь битләр бик кирәк булган очракта гына файдаланылачак, мәсәлән, әгәр кемдер электрон язылу кәгазен тутырудан баш тартса. «Планшет үз илебезнеке, программа белән тәэмин ителеш кебек үк», - дип ассызыклады Росстат җитәкчесе урынбасары.
Ул хәбәр иткәнчә, 1-нче декабрьгә кадәр планшетлар илнең барлык төбәкләренә дә киләчәк. Барлык Казан сан алучылары да планшетлы компьютерлар белән тәэмин ителәчәк.
«Тагын бер яңалык - мобиль исәпкә алу участогын эшләү планлаштырыла, - дип сөйләде Росстат җитәкчесе урынбасары. - Предприятие җитәкчелеге безгә мөрәҗәгать итә ала, һәм без барлык хезмәткәрләрне исәпкә ала алачакбыз».
Халык санын алу вакытында берничә бланк тутырырга кирәк булачак. «Л» бланкы - төп, «Б» бланкында торак шартлары турында белешмәләр, «В» бланкы - Россия территориясендә вакытлыча торучы башка дәүләтләр гражданнары өчен.
Бу сан алуда халыкның мәшгульлеге һәм хезмәт миграциясе мәсьәләләре блогы барлыкка килде. «Халыкара рекомендацияләр нигезендә без бу блокны киңәйттек, өстәмә сораулар биреләчәк, мәсәлән, сезнең эш урыны кайда урнашкан - шул ук торак пункттамы яки башкадамы, шул ук субъекттамы яки башка урындамы. Болар барысы да халыкның ни дәрәҗәдә мобиль булуын аңларга, транспорт сәясәтен планлаштырырга һәм транспорт челтәрен үстерергә мөмкинлек бирәчәк», - диде П.Смелов.
Исәпкә алу кәгазендә шулай ук яшәү өчен акча чыганаклары турында сораулар бар: хезмәт хакы, пособие һ.б. Шул ук вакытта россиялеләрдән хезмәт хакы күләмен сорамаячаклар, дип ассызыклады Росстат җитәкчесе урынбасары.
Шулай ук россиялеләрдән белемнәре һәм туган телне көндәлек тормышта кулланулары турында җентекләп сораячаклар. «Әгәр элек без милләтне, туган телне һәм нинди чит телләрне белүне сораган булсак, хәзер бу телләрне көндәлек тормышта ни дәрәҗәдә куллануыгызны ачыкларга тырышабыз, - дип аңлатты П. Смелов. - Төрле милләт вәкилләренең үз туган телләрен ни дәрәҗәдә файдаланулары һәм мәдәниятләренең ни дәрәҗәдә саклануы кызыклы». Ә менә россиялеләрнең нинди динтотулары турында сораулар, киресенчә, булмаячак. «Без бу графны кертүгә каршы түгел, ләкин җәмгыятьтән сорау булырга һәм бу сорауга җавап бирергә ризалык булырга тиеш», - дип аңлатты П.Смелов.
Росстат җитәкчесе урынбасары искә төшергәнчә, халык санын алуда катнашу өчен документлар таләп ителми: «Исәпкә алучы барысын да сезнең сүзләрегездән язып алачак, чөнки исәпкә алуның төп принципларының берсе - үзбилгеләнеш». Шәхси мәгълүматларга килгәндә, алар җыелмый, сорауларга җаваплар - аноним.
Бөтенроссия халык санын алуга әзерлек барышында илнең электрон карта-нигезе булдырылган. «Без анда барлык торак төзелешен керттек, һәм мәгълүмат җыюдан соң бездә халык саны гына түгел, ә конкрет районга һәм урамга бәйле саннар булачак», - дип сөйләде П.Смелов.
Халык санын алуны үткәрүдә 360 мең исәпкә алучы, шулай ук бөтен ил буйлап 20 мең волонтер эшкә җәлеп ителә. Исегезгә төшерәбез, Казанда 2307 исәпкә алучы һәм стационар исәпкә алу участокларында 385 исәпкә алучы кирәк.
18 яшьтән өлкәнрәк теләсә кайсы кеше исәпкә алучы була ала. «Персоналны туплауны без инде алып барабыз», - диде П.Смелов һәм исәпкә алучының бер айлык хезмәт хакы 18 мең сум тәшкил итәчәк, дип өстәде. Сүз уңаеннан, халык санын алуны уздыру бюджетының күпчелек өлеше нәкъ менә исәпкә алучыларның хезмәт хакына китәчәк.
«Барлык еллар дәвамында Бөтенроссия халык санын алуга әзерлек һәм уздыруны оптимальләштерү һәм санлаштыру нәтиҗәсендә исәпкә алу 31 млрд сумга төшәчәк. Акчаның төп өлеше - якынча 14 млрд сум - исәпкә алучыларның һәм җәлеп ителә торган персоналның хезмәте өчен түләүгә китәчәк, 8 млрд сум тирәсе - планшетлы компьютерлар белән тәэмин итүгә контракт. Алга таба 36 мең компьютерны без үзебездә хезмәттә калдырачакбыз, калганнарын башка хезмәтләргә тапшырачакбыз, инде теләүчеләр бар», - дип сөйләде П.Смелов.
Волонтерларга килгәндә, алар мәгълүмати-аңлату эшләрен башкарырга ярдәм итәчәк, шулай ук ил халкына ярдәм итү өчен КФҮдә булачаклар.
Исәпкә алучыларның куркынычсызлыгына зур игътибар биреләчәк. «Без Эчке эшләр министрлыгы белән тыгыз хезмәттәшлек итәбез, алар имин булмаган фатирлар исемлекләрен тапшыралар. Анда сан алучы беркайчан да үзе генә бармаячак, аны полиция хезмәткәре озата барачак», - дип аңлатты П.Смелов.
Моннан тыш, куркыныч янаган очракта планшетта ашыгыч рәвештә ярдәм чакыру мөмкинлеге каралган. Моннан тыш, планшетның булу урыны реаль вакыт режимында күзәтеләчәк.
П.Смелов шулай ук хәбәр иткәнчә, халык санын алу вакытына исәпкә алучылар бәхетсезлек очракларыннан иминиятләштереләчәк. Росстат вәкилләрен махсус формалары буенча идентификацияләргә мөмкин булачак - жилет һәм шарф, моннан тыш, аларның үзләре белән берничә саклау дәрәҗәсе белән таныклык, портфель һәм планшет булачак.
Халык санын алу слоганы - «Киләчәкне булдырабыз». «Без барыбыз да исәпкә алуда катнашабыз һәм үз киләчәгебезне булдырабыз, чөнки аның нәтиҗәләре халыкның тормышын яхшырту буенча карарлар кабул итү өчен кулланыла. Шуңа күрә без барыбыз бергә киләчәкне булдырачакбыз», - дип билгеләде Павел Смелов.
«Әлеге исәпкә алулар уникаль - беркем дә кешеләр турында үзләреннән дә төгәлрәк сөйли алмый. Барлык җыелган мәгълүмат дәүләт дәрәҗәсендә карарлар кабул итү нигезенә ята», - диде Росстат җитәкчесе урынбасары.
Аның сүзләренә караганда, бүгенге көндә төбәкләр халык санын алуга 80%-ка әзер. «Без октябрьгә йөз тоттык, һәм төп әзерлек этаплары төгәлләнде, - дип билгеләде П.Смелов. - Исәпкә алучылар командасын формалаштырасы, аларны өйрәтәсе калды».