Яңа уку елы башына Казанда ачык кухня концепциясе булган яңа форматтагы мәктәп ашханәсе барлыкка киләчәк. Бу 146 нчы лицей укучыларына ризык әзерләү барышын турыдан-туры аш зонасыннан күзәтергә мөмкинлек бирәчәк. Хәзер 146 нчы лицейның мәктәп ресторанында капиталь ремонт бара. Бу мәктәп быел җитештерү һәм төшке аш зоналарында төзекләндерү узачак 12 мәктәпнең берсе. Капиталь ремонт барышын Казан мэры Илсур Метшин шәхсән үзе тикшерде.
Ашханәләрне мәктәп рестораннарына үзгәртеп кору проекты Казанда 2013 елда М.Чуйков урамындагы 89а адресы буенча урнашкан 146 нчы «Ресурс» лицееннан башланган. Биредә беренче тапкыр туклану швед өстәле принцибы буенча оештырылган. 13 ел эчендә СанПин нормалары үзгәрде, азык-төлек блогын яңартуга ихтыяҗ барлыкка килде. Ремонттан соң ул технологик яктан яхшырак булачак. Ашханә хезмәткәрләренең эш шартлары да яхшырачак. Анда инженерлык челтәрләрен, җиһазларны алыштырачаклар, җайланмаларны яңартачаклар.
«13 ел элек 146 нчы лицейда беренчеләрдән булып мәктәп рестораны проекты гамәлгә ашырылды, ул балаларга, ата-аналарга һәм укытучыларга бик ошады. 13 елдан соң без монда капиталь ремонт ясарга җыелдык. 2019 елдан башлап без мәктәптәге 158 азык-төлек бүлеген төзекләндердек. Быел 12 азык-төлек блогында ремонт бара», — дип билгеләп үтте Казан мэры Илсур Метшин.
Ачык җитештерү — төп яңалык булачак: он, салат, ит һәм кайнар цехлар пыяла бүлгеләр белән аерылып торачак, ә укучылар аш зонасында урнаштырылган биш телевизор аша кухнядагы бөтен эш барышын күрә алачак. Шулай итеп, балалар нинди продуктлардан һәм аларның ризыгы ничек әзерләнүен күзәтеп, пешерү барышы белән дә илһамлана алачак.
Җитештерү бүлеге яңа, заманча җайланмалар белән җиһазландырылачак – анда гидравлик күтәрү өстәле, электр таба, казанны юу һәм туннельле савыт-саба юу машиналары урнаштырылачак. Җайланма кул хезмәтен киметергә һәм барлык эшләрне сизелерлек тизләтергә мөмкинлек бирәчәк.
«Без туклану департаменты белән зур эш башкардык һәм җитештерү агымнары логистикасының иң кулай системасын эшләдек», — дип ассызыклады лицей директоры Диләрә Кәримова.
240 урынлык зал экологик стильдә бизәләчәк. Диварларны һәм җиһазларны бизәүдә тонык төсмерләр, интерьерның агач элементлары табигать белән берләшү мохитен тудырачак.
Яңартылган ресторанга исем сайлаганда конкурс игълан ителде, анда укучылар һәм аларның ата-аналары катнашты. Экология фәлсәфәсен чагылдыра торган вариант җиңде – «Урман – экология вкуса».
Мәктәп ресторанының идеясе сакчыл куллану культурасын формалаштыруга юнәлдерелгән. Укучылар үзләренең төшке ашларын һәм тәкъдим ителгән ризыклардан порция күләмен мөстәкыйль сайлыйлар. Мондый алымның төп кагыйдәсе — буш тәлинкә. Бу аңлаешлы һәм дөрес куллануны формалаштыра һәм ашханә этикетын үтәүгә ярдәм итә.
«Без балаларыбызның сәламәтлеге мәсьәләсенә даими игътибар бирәбез, һәм мәктәп туклануы – аның төп күрсәткече. Көннең беренче яртысында балалар мәктәптә кайнар ризык алырга тиеш. 146 нчы лицей туклануны оештыруда гына түгел, ә сәламәт азык мәдәниятен өйрәтү буенча тәрбия эшендә яхшы үрнәк күрсәтә. Мәктәп җитәкчелеге, директор һәм бөтен команда ярдәмендә биредә үрнәк алым булдырылды, без аны хәзер бөтен Казанга таратабыз», — дип ассызыклады Казан мэры.
Ресторанның үзенчәлеге — традицион төшке аш алмашынуы: мәктәп рестораны тәнәфессез эшли.
«Һәр 10 минут саен төшке ашка ике класс килә һәм тарату линиясенә баса. Мондый ысул аркасында ашханәдә чиратлар юк, ә балалар күп ризык сайлый ала», – дип сөйләде Диләрә Кәримова.
Ул шулай ук билгеләп үткәнчә, мәктәп рестораны сыйфатлы туклануны тәэмин итеп кенә калмый, ә дөрес туклану тәрбиясен формалаштыруда төп рольне дә уйный. Бу эш кысаларында лицейда даими рәвештә укучыларның социаль күнекмәләрен үстерүгә һәм белемнәрен киңәйтүгә ярдәм итүче тематик чаралар үткәрелә. Алар арасында пәнҗешәмбе көннәрендә кызыклы кунаклар чакырыла торган «Эшлекле иртәнге аш», шулай ук «Директор белән кызыклы иртәнге аш», анда лицей җитәкчесе укучыларның сорауларына шәхсән җавап бирә һәм тәҗрибәсе белән уртаклаша.
Азык-төлек бүлегенә капиталь ремонт май аенда башланган һәм ул төгәлләнү өлешендә. Бу вакыт эчендә эшчеләр диварларны җимерделәр һәм төзеделәр, инженерлык коммуникацияләре салдылар һәм бизәү эшләренең күп өлешен башкардылар. Бүгенге көнгә эшләр 95% ка башкарылган. Хәзер түшәмнәрне финал буяу һәм ишекләрне урнаштыру бара.
Мәктәп ресторанын карауда шулай ук «Казан шәһәре азык-төлек һәм социаль туклану департаменты» АҖ генераль директоры Рима Мөхәммәдшина, Яңа Савин һәм Авиатөзелеш районнары башлыгы Ренат Шәмсетдинов, Башкарма комитетның Мәгариф идарәсе башлыгы урынбасары Андрей Мачин, «Казан шәһәренең социаль өлкә учреждениеләрен тоту һәм аларга хезмәт күрсәтү департаменты» МБУ директоры Илья Коротихин катнашты.
Исегезгә төшерәбез, Татарстан башкаласында «Мәктәп рестораннары» проекты 2013 елда башланды. Проектны башлап җибәрүчеләр — 146 нчы лицей һәм 19 нчы гимназия. Уңайсыз эскәмияләр һәм өстәлләр урынына аш зоналарында йомшак һәм уңайлы җиһазлар урнаштырылды, җитештерү цехлары яңартылды һәм үзгәртелде, шулай ук ирекле сайлау менюсы кертелде.
Яңа уку елына Казанда 12 мәктәп ашханәсе яңартыла, төзелеп килүче уку йортында тагын бер мәктәп рестораны ачылачак. Нәтиҗәдә, мәктәп ашханәләрендә утыру урыннары саны 700 гә якын артачак. Узган ел 17 азык-төлек бүлеге яңартылган.