Узган гасырда Казан халкы 8,6 тапкырга арткан – 146,5 меңнән 1257,4 мең кешегә кадәр.
(Казан шәһәре KZN.RU, 28-нче август). 100 ел элек, 1920 елның 28-нче августында, Совет хөкүмәте карары белән Бөтенроссия статистик халык санын алу башланган. Узган гасырда Казан халкы 8,6 тапкырга арткан – 146,5 меңнән 1257,4 мең кешегә кадәр (2020 елның 1-нче гыйнвары мәгълүматы буенча).
Казан шәһәрендәге Дәүләт статистикасы бүлегендә билгеләп үтүләренчә, совет чорында беренче халыкны исәпкә алулар гражданнар сугышы шартларында уздырылган, илнең кайбер төбәкләрендә әле хәрби хәрәкәтләр үткәрелгән, шуңа күрә халык санын алу якынча 72% халык санын алган.
Әмма 1920 ел чорына Казан Россия дәүләтенең зур шәһәрләре исәбенә кертелә һәм яшәүчеләрнең саны буенча унынчы урында була, диелә ТАССРның 1923 елда Статистик идарәсе әзерләгән материалларда (документ Россиянең Дәүләт гавәми тарихи китапханәсе сайтында бастырылган). Россиянең 100 меңнән артык халкы булган иң зур шәһәрләре унлыгына моннан йөз ел элек Мәскәү – 1028,2 мең кеше, Петроград – 705,9 мең, Одесса - 434,9 мең, Киев – 365,7 мең, Харьков – 284,4 мең, Саратов – 190,2 мең, Ростов-на-Дону – 176,8 мең, Самара – 171,5 мең, Екатеринослав – 164,3 мең кеше кергән.
Казанда яшәүчеләрнең иң күбесе турыдан-туры шәһәрнең үзенә туры килгән – 102,1 мең кеше. Калганнары бистәләрдә – Бишбалта, Устье, Зур Игумново, Кече Игумново, Дары, Җиләкле, Кизица, Удельная, Яңа Татар, Калугин Тавы һәм Клыков төзелешләрендә яшәгәннәр. Барлык бистәләрнең халкы тулаем алганда шәһәр халкының гомуми санының 30%-ка якынын тәшкил иткән. Алар арасында Дары, Бишбалта һәм Җиләкле бистәләре аерылып торганнар, бу аларда Дары, Алафузов кебек сәнәгать заводларының – шактый эшчеләре булган зур предприятиеләрнең булуы белән аңлатыла.
Рәсми рәвештә башкарылган 1926 елгы халык санын алу беренче Бөтенсоюз халык санын алу буларак санала. Аннары халык санын алу СССРда якынча 10 елга бер тапкыр үткәрелгән.
Россия халкының саны һәм структурасы турында актуаль мәгълүматлар Бөтенроссия халык санын алуны уздырганнан соң алыначак. Исегезгә төшерәбез, халык санын алу 2021 елның апрелендә узачак.
Алдагы халык исәбен алу ил тарихында уникенче булачак һәм яңа – цифрлы форматта узачак. Россия халкы тарафыннан РФ Дәүләт хезмәтләре порталында электрон исәп алу кәгазен мөстәкыйль тутыру мөмкинлеге алдагы исәпкә алуның төп яңалыгы булачак, дип искә төшерәләр Татарстанстатта. Торак йортларны карап йөргәндә, исәпкә алучылар махсус программалы планшетлар кулланачак. Шулай ук стационар участокларда, шул исәптән «Минем документлар» дәүләт һәм муниципаль хезмәтләр күрсәтү буенча күп функцияле үзәкләр биналарында да теркәлергә мөмкин булачак.