Тәмәке тартучы пациентларда дәвалау перспективалары түбәнрәк – химиотерапия һәм башка ысуллар нәтиҗәлелеген югалта
Фото: Денис Гордийко
«Тәмәке тарту үпкәләрдә яман шеш барлыкка килүгә генә түгел, ә башка органнарның да үсешенә сәбәп булып тора. Аерым алганда, ирен, тамак, авыз куышлыгы, тел, ашказаны юлы, ашказаны асты бизе һәм сидек куыгы яман шеше ачыкланган. Әмма статистик әһәмияте зур булганга бар игътибар үпкә яман шешенә бирелә», – дип аңлатты белгеч.
Аның сүзләренчә, тәмәке тартучыларның яман шеше үзәк сулыш структураларында – трахея һәм бронхада урнашкан. Авыру әлеге ярыкларны бик иртә яба, зур кан тамырлары янында урнаша һәм аларга тарала, бу операцияләргә һәм башка дәвалау ысулларына комачаулый. Шуңа күрә мондый пациентларның сәламәтләнү мөмкинлеге түбәнрәк.
Тәмәке тартмаган кешеләрдә үпкә яман шеше организмда билгеле үзгәрешләр һәм мутацияләр аркасында барлыкка килә, аларга химиотерапия белән тәэсир итәргә мөмкин. Шул ук вакытта икенче төркем пациентларда авыруның төп сәбәбе – тәмәке тарту, шуңа күрә химиотерапиягә юнәлдерелгән максат юк.
Тәмәкегә бәйлелек никотинга күчәргә этәрә ала, дип дәвам итте Республика клиник наркология диспансеры баш табибы урынбасары, штаттан тыш баш белгеч – ТР Сәламәтлек саклау министрлыгының балалар психиатры-наркологы Степан Криницкий. Мәсәлән, яшьләр актив рәвештә вейплар, электрон тәмәкеләр, кальяннар һәм башка чаралар куллана. Мондый җайланмалар кызлар арасында да популярлаша бара.
Никотин продуктлары куркынычсыз түгел, дип билгеләп үтте ул. Бу хакта күп кенә фәнни басмалар да җиткерә, аларның саны үсүе дәвам итә. Моннан тыш, электрон тәмәке куллану җайланма шартлау яки агулы сыеклык агып чыгу кебек вакыйгалар белән тәмамланырга мөмкин.
«2019 елда Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы АКШта электрон тәмәке тарту белән бәйле үпкә җәрәхәте кебек авыруның таралуы турында игълан итте. Россиядә дә без әлеге диагнозны рәсми рәвештә куябыз. Авыруга һәрвакытта да вакытында диагноз куелмый. Ләкин сулыш юллары ягыннан бу – ютәл, сулыш кысылу, үпкә тукымасының зарарлануы. Ашказаны-эчәк тракты ягыннан да симптомнар булырга мөмкин», – дип уртаклашты белгеч.